Mozaikler resim sanatının mimariyle buluşmasının en güzel örneklerindendir. Küçük taşların ve renkli camların bir araya getirilmesiyle oluşturulan mozaikler şimdiye kadar birçok önemli olayın sanatlaştırılmasına aracılık etti. İlk örneklerinin MÖ 3000’de Sümer döneminde ortaya çıktığı düşünülüyor. O tarihten günümüze birçok önemli kültürde ve şehirde kendilerine yer buldular. Günümüzde ise İtalya’da bulunan Ravenna şehri sahip olduğu mozaik zenginliği ve mozaik öğreten atölyeleri/okulları nedeniyle "Mozaiğin Başkenti" olarak anılıyor.
Mozaik sanatının Orta Doğu’dan Avrupa’ya geçişinde İstanbul’un özel bir yeri var. 1204’deki Latin İşgali öncesinde Bizans İmparatorluğu bugün Sultanahmed Meydanı’nın olduğu yerdeki 20 futbol sahası büyüklüğünde bir saraydan yönetiliyordu. Büyük Saray olarak bilinen bu yerleşkede dönemin en seçkin mozaik eserleri bulunmaktaydı. Aynı zamanda Khora Manastrı (Kariye Camii) ve Pammakaristos Manastrı (Fethiye Camii) başta olmak diğer önemli binalarda da değerli mozaikler sergilenmekteydi. Ancak yaşanan askeri müdahalelerin etkisiyle Büyük Saray ağırlar hasarlar aldı ve yıkıldı. Buna karşın şehirdeki kiliselerde bulunan eserler korunmayı başardı.
Anlaşıldığı üzere Bizanslılar mozaiklere ilgiliydi ve onlara çokça binalarında yer veriyorlardı. Aslında İtalya’nın mozaiklerle tanışmasını bir ölçüde buna borçlu olduğunu söyleyebiliriz. Bizans’ın sınırlarını İtalya’ya genişleten İmparator Jüstinyen döneminde Ravenna başta olmak üzere birçok italyan kenti mozaik sanatıyla buluşuyor. Şu an ise bu buluşmanın eserleri UNESCO Kültür Mirası Listesi’nde yer alıyor ve özenle korunuyor.
Mozaikler hakkında ilgi çekici birkaç bilgi:
Ravenna için İtalya’daki Bizans isimlendirmesi yapılıyor.
1990’lı yıllarda şans eseri fark edilerek tekrar ortaya çıkarılan Bizans saray mozaikleri şu anda Büyük Saray Mozaikleri Müzesi olarak kuruldu ve hizmet veriyor.
Ravenna’da bulunan en ünlü mozaikler İmparator Jüstinyen tarfından yaptırılmış olan San Vitale Kilisesi’nde bulunmakta.
Ravenna’daki mozaikler Habil ile Kabil’in hikayesiyle başlayıp İsa ve Meryem’in mucizilerinden de bahsedilerek Jüstinyen ve eşi Theodora birlikte bulundukları portrelerle tamamlanıyor. Jüstinyen ve Theodora arasındaki aşk hikayesi sanata da yansımıştır.
Comments