İngilizce anlam olarak smart akıllı demektir. Ayrıca hedeflerimizi yönlendirmekte ve proje yönetiminde kullandığımız bir terimin ismidir. Profesör Robert S. Rubin, Sanayi ve Örgüt Psikolojisi Topluluğu için S.M.A.R.T hakkında yazdığı bir makale sayesinde terimin bilinirliği arttı. S.M.A.R.T; specific (spesifik), measurable (ölçülebilir), achievable (ulaşılabilir), realistic (gerçekçi) ve time-bound (zaman sınırlı) kelimelerin baş harflerinden oluşur madde madde incelemek gerekirse şu başlıklara bakmamız gerekir:
Spesifik: Hedef belirli, net ve açık bir şekilde tanımlanmalıdır. Hedef tanımı; neyin, kimin, ne zaman, nerede ve niçin yapılacağı detaylarını içermelidir.
Ölçülebilir: Hedefin başarısı ölçülebilir olmalıdır. Belirli bir kriter veya metrik kullanılarak ilerleme izlenebilmeli ve başarının ne kadar yaklaşıldığı veya gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenebilmelidir.
Ulaşılabilir: Hedef, gerçekçi ve ulaşılabilir olmalıdır. Kişinin kaynakları, yetenekleri ve imkanları dikkate alınarak belirlenmelidir. Hedefe ulaşmak için gereken adımların ve kaynakların mevcut olup olmadığı değerlendirilmelidir.
Gerçekçi: Hedef, kişinin veya organizasyonun genel amaçlarına ve stratejilerine uygun olmalıdır. Hedefin, makul düzeyde olması tartışılmalı ve absürt fikirlere yer verilmemelidir.
Zaman Sınırlı: Hedef, belirli bir zaman çerçevesi içinde tamamlanmalıdır. Başlangıç ve bitiş tarihleri belirlenmeli ve hedefin zaman içindeki ilerlemesi takip edilmelidir.
S.M.A.R.T yönteminin kişisel hayatlarımızda kullanılması haricinde Alphabet gibi şirketler tarafından da hedeflerine ulaşmak için kullanılmaktadır. Örneğin, biri tekstil üzerine yeni bir işe başlatacaksa ilk önce spesifik olarak kendisine iş ile ilgili cevaplar alabileceği sorular sormalıdır. Ülkede tekstil sektöründe doygunluk var mı? Tekstil sektörünün gelecekte durumu ne olacak? Kendi bilgi birikimimle bu sektörde ilerleyebilir miyim? Bu soruların da net yanıtları olmalıdır.
Ardından gelişimini ölçmesi için bir metrik seçmesi gerekir. Verdiğimiz örnek düşünülürse metrikler; satış sayısı, kazanılan para veya üretim sayısı olabilir. Hedeflerini belirleyip bunları ölçebilecek metrikleri bulup bu işi yapıp yapamayacağı konusunda hem kendisi hem de güvendiği kişilerle konuşmalıdır. Böylece tekstil sektöründe bir iş açamayacağı kararını alırsa ilk adıma dönüp yeni sorular veya hedefler seçebilir.
Sonraki adımda ilgili sektöre daha derin bir açıdan bakmalıdır çünkü artık tekstil sektöründe bir işe başlanacağı bellidir. Bu adımda kişi yakınlarının görüşünü alarak kendisi hakkında da bilgi edinebilir. Son adımda ise zaman hedefi konularak motivasyon sağlanmalıdır. Koyulan zaman sınırlarında hata payı da bırakılabilir.
S.M.A.R.T yöntemi sayesinde hedef belirleme ve proje yönetme çok daha sistematik ve efektif bir biçimde yapılabilir. Bu yöntem hakkında birkaç ilgi çekici bilgi:
Terimin bilinen ilk kullanımı, George T. Doran’ın Yönetim İncelemesi’nin Kasım 1981 sayısı olarak kabul edilir.
Uzun ismiyle “SMARTER” denir. Ek olarak “değerlendirilmiş (evaluated)” ve “tekrardan düzenlenmiş (readjusted)” adımlarını da içerir.
Smart yöntemini Alphabet, Tesla ve Amazon gibi büyük şirketler de düzenli ve sürekli olarak kullanır.
Comments