Günümüz dünyasında genel olarak bir Avrupa ya da Hristiyan geleneği olarak düşünülen yılbaşı kutlamaları aslında Türklerin her dönem tarihinde yer alan bir etkinlikti.
Eski Türklerde, Gök Tanrı inancının da bir etkisi olarak gökyüzü tanrısal bir güç olarak kabul edilirdi. Geceyle gündüz sürekli olarak bir mücadele halindeydi. 21 Aralık tarihinin ardından günlerin uzamaya başlaması, kutsal kabul edilen güneşin bu mücadeleyi kazandığı gün olarak kabul edilir ve bunun için şenlikler düzenlenirdi. Bu kutlamalarda çam dalı kullanılır, o çam dalının altına, Tanrı iyi insanlara iyi şeyler sunduğu için, hediyeler konulurdu. Tanrı gelecek yıl iyi şeyler versin diye, o çam dalına iyi dilekleri simgeleyen bezler ve süsler bağlanırdı. O gün aileler bir araya gelir, yemekler yapılır ve yenir, şarkılar söylenip, dans edilirdi.
Dünyaca ünlü Sümerolog Muazzez İlmiye Çığ Noel Baba hakkında:
Noel Baba’nın da yine Türk geleneğinden günümüze geldiğini belirterek, “Bugün Noel Baba olarak kabul edilen yaşlı adamın, gökyüzü tanrısının kötü kardeşi yeryüzü tanrısı olduğuna inanılır. 22 Aralık’ta onun bile iyi olmaya karar vererek, kapı kapı dolaşıp hediyeler verdiği düşünülürdü. Noel Baba’nın kıyafetleri tıpkı Türk geleneklerindeki kıyafetleri yansıtır. Bu adet, Hunlarla birlikte Avrupa’ya ve Hıristiyanlığın yaygınlaşmasıyla birlikte Hıristiyanlara geçti. Yılbaşı kutlama geleneği, MS 325 yılında alınan bir kararla Hz. İsa’yı anmak için kullanılmaya başlanmıştır” demiştir.
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Öğretim Üyesi, Rusya Araştırmaları Enstitüsü Başkanı (RUSEN) Prof. Dr. Salih Yılmaz ise:
Anadolu'da Sivas, Tunceli, Erzincan, Bingöl ve Muş'ta yeni yılın karşılanması olarak "Khal Kagan" kutlamalar yapılmaktadır. Bu kutlama her yıl aralık ayının son haftası Khal Khelk adı verilen ak saçlı, ak sakallı, yaşlı bir adamın, köy çocukları ile beraber kapı kapı dolaşarak hediyeler toplaması ile başlamaktadır. Hristiyan dünyasındaki Noel baba ile benzer bir durum söz konusu olsa da Hristiyanlık'taki Noel Baba figürü, yakın tarihte ortaya çıkmıştır.
Özetle, modern dünyada yılbaşının yüzü haline gelmiş çam ağacı ve Noel Baba aslında islamiyet öncesi Türklerde “Hayat ağacı” ve "Khal Kagan" olarak zaten vardı.
Türklerde Yılbaşı’da dair ilginç bilgiler:
Türkler bugün tanrıya sunulmak üzere hediye hazırlanır ve en yüksek tepede akçam ağacı altında dualar ederek hediyelerini buraya bırakırlardı. Bu olay gerçekleşirken bölgenin en bilge ve yaşlı kişisi en görkemli elbiselerini giyerek bu törene liderlik ederdi.
Eski Türklerde kış mevsiminin koruyucusu olarak yaşlı, uzun boylu ve sakallı bir adam olan Ayaz Ata adında bir yılbaşı karakteri vardı. Ayaz Ata, çocuklara hediyeler dağıtan ve onları koruyan bir figür olarak kabul edilir.
21 Aralık gününü takip eden ilk gündeki Nardugan Bayramı Türklerde yılbaşı olarak kutlanırdı. Bu günde ateş ve çam ağacı özel bir yer tutardı. Türkler çam ağacının altına tanrıdan istedikleri dilekleri dileyerek bez barçaları bağlarken ateşin etrafında da şarkılar söyleyerek dans ederlerdi.
Comments