Şehirler çerçevesinde sürdürülebilirlik; şehirlerin çevresel, sosyal ve ekonomik açıdan süreklilik içerisinde geliştirilmesini hedefler. Bu nedenle sürdürülebilirliğin çeşitli gerekleri olduğunu söyleyebiliriz. Çevresel açıdan değerlendirecek olursak yeşil alanların şehir içerisindeki oranı ve dağılımı çok önemli. Yeşil alanlara erişimi olmayan kişilerin daha mutsuz ve huzursuz hissettikleri kanıtlanmış bir gerçek. Buna karşın Türkiye'de yeşil alan oranları Avrupa ülkelerine göre oldukça düşük.
Dünya Sağlık Örgütü kişi başına düşmesi gereken yeşil alan oranının en az 9 metrekare olması gerektiğini ifade ediyor. Türkiye Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ise Türkiye’de kişi başına yeşil alan ortalamasının 6.2 metrekare olduğunu belirtiyor. Avrupa Birliği araştırmaları Avrupa şehirlerinin yüzey alanının yaklaşık %40 oranda kentsel yeşil altyapıdan oluştuğunu ortaya koymakta. Avrupa’da kişi başına yaklaşık 18 metrekare açık yeşil alan düşüyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na göre yeşil alan hesaplamalarında aktif yeşil alanların verileri değerlendirilmeli. Halka açılmış parklar, spor alanları ve kent ormanları aktif alanlar sayılabilir. Ancak mezarlıklar, tarımsal alanlar ve kamuya kapalı ormanlar bu kategoride değil. Bu alanlar halkın daimi faydalanmadığı pasif alanlar olarak düşünülmeli.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, şehirde kişi başına düşen yeşil alan oranının 8 metrekare civarında olduğunu belirtiyor. Dünya şehirlerinin yeşil alan performanslarını araştıran World Cities Culture'ın verilerine göre ise İstanbul %2.2 oranında bir yeşil alana sahip. Bu iki kaynağın aralarındaki farklılık yeşil alan hesaplarında kullandıkları verilerin sayısal farklılığından kaynaklanıyor. Hesaplarına dahil ettikleri alanlar değişkenlik gösteriyor olabilir. Ancak her iki oranla da gerilerde yer aldığımız bir gerçek.
Sürdürülebilir yeşil alanlar hakkında ilgi çekici birkaç bilgi:
World Cities Culture'ın araştırmasına göre en fazla yeşil alan %68 oranla Oslo’da (Norveç) bulunuyor. Onu ise %47 ve %46 oranlarla Singapur ve Sidney takip ediyor.
Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı’nın 2020 yılı araştırmasına göre park bahçe bazında kişi başına düşen ortalama aktif yeşil alan en yüksek 7 metrekare ile Bakırköy’de bulunmakta.
Park bahçe bazında kişi başına düşen ortalama aktif yeşil alanı en düşük olan ilçe ise 0.2 metrekare ile Esenler görünüyor.
Comments